Ζέβρα-όσα δεν ξέρετε γι' αυτό το ζώο

Όλοι γνωρίζουμε τις ζέβρες. Τα συμπαθή θηλαστικά ζώα, που μοιάζουν με τα άλογα. Το συνηθέστερο είδος ζέβρας είναι η Ζέβρα η γνήσια (Equus zebra) που ζει στη δυτική και νότια Αφρική.
Ας μάθουμε λίγα πράγματα περισσότερα γι΄αυτές.

Πηγή φωτογραφίας
Υπάρχουν τρία είδη ζέβρας: οι πεδινές, οι βουνίσιες και η Grevy, που είναι το μεγαλύτερο είδος.
 Μήπως γνωρίζετε;; Οι ζέβρες είναι άσπρες με μαύρες ρίγες ή μαύρες με άσπρες ρίγες;;;

Η σωστή απάντηση είναι ότι η ζέβρα είναι μαύρη κι έχει άσπρες ρίγες. Αυτό τουλάχιστον έδειξαν εμβρυολογικά στοιχεία.

Πηγή φωτογραφίας
Οι ρίγες έχουν διαφορετικά σχέδια, που είναι μοναδικές για το κάθε ζώο, κάτι σαν τα ανθρώπινα δαχτυλικά αποτυπώματα.
Οι ζέβρες στα πεδινά μέρη έχουν είκοσι ρίγες, ενώ στα ορεινά τριάντα.  Η ζέβρα Grevy, το μεγαλύτερο είδος, που είναι και απειλούμενο, έχει ογδόντα ρίγες. Οι ραβδώσεις ενός εμβρύου έχουν πάχος 0,4 χιλιοστά.

Η Grevy ζέβρα-το μεγαλύτερο είδος που απειλείται με εξαφάνιση

Φωτογραφία Aka
Οι ραβδώσεις χρησιμεύουν στο ζώο ως καμουφλάζ. Οι κάθετες γραμμές τη βοηθούν να κρύβεται στο γρασίδι. Αυτό φαίνεται λίγο παράλογο, αφού το γρασίδι δεν είναι ούτε άσπρο ούτε μαύρο. Αν όμως σκεφτούμε ότι ο κυριότερος θηρευτής της ζέβρας, το λιοντάρι, έχει αχρωματοψία, τότε αποκτά νόημα.

Φωτογραφία Dan Lundberg
Μια άλλη θεωρία υποστήριζε ότι, επειδή οι ζέβρες ζουν σε αγέλες, οι λωρίδες μπερδεύουν τα αρπακτικά ζώα. Πως γίνεται αυτό;;; Ένας αριθμός ζεβρών που στέκονται ή κινούνται κοντά η μία με την άλλη μπορεί να μπερδέψουν ένα λιοντάρι, που βρίσκεται μπροστά σε έναν τοίχο από ασπρόμαυρες γραμμές κι έτσι δεν μπορεί να ξεχωρίσει ένα ζώο για να επιτεθεί. Η θεωρία αυτή καταρρίφθηκε. Ο μηχανισμός σύγχυσης του αντιπάλου δεν λειτουργεί μέσα στη νύχτα, κατά τη διάρκεια της οποίας κυνηγούν τα λιοντάρια, οι κυριότεροι εχθροί της ζέβρας.

Φωτογραφία John Storr
Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι οι ρίγες χρησιμεύουν για να αναγνωρίζονται μεταξύ τους τα μέλη μιας αγέλης.
Η πιο αξιόπιστη θεωρία είναι αυτή που υποστηρίζει ότι οι ραβδώσεις της ζέβρας την προστατεύουν από τη μύγα τσε τσε. Οι ζέβρες που ζουν σε περιοχές που δραστηριοποιούνται οι μύγες έχουν περισσότερες ρίγες, απ' όσες ζουν σε περιοχές απομακρυσμένες από το πεδίο δράσης της μύγας. Η εξήγηση βρίσκεται στο μάτι του εντόμου, στον τρόπο κατασκευής του. Η μύγα τσε τσε βλέπει μονοχρωματικές επιφάνειες. Τα σχήματα στο σώμα της ζέβρας δημιουργούν σύγχυση στο έντομο.

Φωτογραφία wwarby
Οι ζέβρες αποτελούν την πιο κοινή λεία για τους γατόπαρδους, τις ύαινες και τις λεοπαρδάλεις. Κάθε χρόνο στην Τανζανία θανατώνουν είκοσι χιλιάδες ζέβρες.

Φωτογραφία D. Gordon E. Robertson

Έχουν εξαιρετική όραση και πιστεύεται ότι μπορούν να δουν τα χρώματα. Επίσης έχουν νυχτερινή όραση, αν και δεν είναι τόσο αναπτυγμένη όσων των θηρευτών τους.
Έχουν εξαιρετική ακοή και μπορούν, όπως τα άλογα και τα άλλα οπληφόρα, να στρέψουν τα αυτιά τους προς κάθε κατεύθυνση. Έχουν ακόμα έντονες τις αισθήσεις της γεύσης και της όσφρησης.

Πηγή φωτογραφίας
Κοιμούνται όρθιες, όπως τα άλογα, και μόνο όταν γύρω τους υπάρχουν άλλα ζώα για να τις προειδοποιήσουν για ενδεχόμενο κίνδυνο, από αρπακτικά ζώα.
Ποτέ δεν έχουν εξημερωθεί, αν κι έχουν γίνει προσπάθειες. Οι περισσότερες δεν απέδωσαν λόγω της φύσης της. Η ζέβρα είναι απρόβλεπτη και πανικοβάλλεται όταν πιεστεί.

Φωτογραφία Haplochromis
Η ζέβρα είναι θέμα σε πολλά παραμύθια της Αφρικής, που εξηγούν πως απόκτησε τις ρίγες της. Σύμφωνα με ένα  παραμύθι των Βουσμάνων στη Ναμίμπια, η ζέβρα κάποτε ήταν ολόλευκη, αλλά απόκτησε μαύρες ρίγες μετά από μια μάχη με έναν μπαμπουίνο, σε έναν νερόλακκο. Κλωτσώντας τον μπαμπουίνο πολύ άγρια, έχασε την ισορροπία της κι έπεσε σε μια φωτιά. Τα ξύλα της φωτιάς άφησαν τις μαύρες ρίγες στο ολόλευκο τρίχωμά της.

Φωτογραφία Karim

Φωτογραφία Karim

Πηγές 1  2