Δελφίνι-ένα αξιοθαύμαστο ζώο

Τα δελφίνια θεωρούνται τα πιο έξυπνα απ' όλα τα ζώα. Συγκριτικά, ένα δελφίνι είναι τόσο έξυπνο, όσο ένα δίχρονο παιδί.

Είναι ζώα κοινωνικά και ζουν κατά αγέλες έως δώδεκα ατόμων. Σε περιοχές όπου αφθονεί η τροφή, μπορεί να ενωθούν πολλές αγέλες και ο συνολικός πληθυσμός της ομάδας να φτάσει τα χίλια άτομα.

Φωτογραφία NASAs
Πηδούν πάνω από την επιφάνεια του νερού και κάνουν ακροβατικές φιγούρες. Οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι για το σκοπό αυτής της  συμπεριφοράς. Ίσως προσπαθούν να εντοπίσουν κοπάδια ψαριών, κοιτώντας από ψηλά τα σημάδια στο νερό. Το παιχνίδι παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή τους και συχνά έχουν παρατηρηθεί να παίζουν με φύκια ή μεταξύ τους. Επίσης, έχουν παρατηρηθεί να "πειράζουν" άλλα πλάσματα, όπως θαλάσσιες χελώνες και θαλασσοπούλια. 

Φωτογραφία Sunphol Sorakul
Γνωστή είναι η εικόνα δελφινιών να συνοδεύουν πλοία, τρέχοντας παράλληλα με αυτά μπροστά από την πλώρη. Για αιώνες οι ναυτικοί παρακολουθούν τα υπέροχα αυτά θηλαστικά να τους συνοδεύουν στα ταξίδια τους. Η συγκεκριμένη συμπεριφορά των δελφινιών δεν έχει απόλυτα εξηγηθεί. Πολλοί υποστηρίζουν πως ο σκοπός τους είναι κατά κάποιο τρόπο ωφελιμιστικός. Η κίνηση του καραβιού μέσα στο νερό προσφέρει μια χωρίς προσπάθεια μετακίνηση στα δελφίνια, επιτρέποντας τους να διατηρούν τις δυνάμεις τους.  Ωστόσο τα δελφίνια ποτέ δεν παραμένουν, για πολύ ώρα, μπροστά από την πλώρη των καραβιών, γεγονός που ενισχύει την άποψη πως απλά «παίζουν» και έχουν μεγάλη περιέργεια...κυρίως για τους ανθρώπους.

Φωτογραφία NOAA NMFS
Ζουν σε "ανοικτές" και όχι σε "κλειστές" κοινωνίες. Σχηματίζουν συμμαχίες, "συμμορίες" που κάνουν μακρινά ταξίδια, όπου συχνά συναντούν ξένα δελφίνια, απέναντι στα οποία υιοθετούν διάφορες στρατηγικές ομαδικής άμυνας και επίθεσης. Οι σχέσεις μεταξύ των δελφινιών, κατά τους επιστήμονες, θυμίζουν περισσότερο τα πολύπλοκα δίκτυα της μαφίας, παρά την κάθετη ιεραρχία των χιμπατζήδων. Γενικότερα, το "ανοικτό" κοινωνικό σύστημα των δελφινιών θεωρείται μοναδικό μεταξύ των θηλαστικών του πλανήτη.

Φωτογραφία Sbork

Τα δελφίνια επικοινωνούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας σφυρίγματα, πλαταγίσματα και άλλους ήχους. Το γεγονός αυτό είχε επισημάνει ήδη ο Αριστοτέλης, ο οποίος γράφει: «Η φωνή των δελφινιών στον αέρα ακούγεται σαν τη φωνή ενός ανθρώπου που αναπαράγει με ευκολία κάθε συνδυασμό από φωνήεντα αλλά έχει μεγάλες δυσκολίες να προφέρει τα σύμφωνα». Επίσης, χρησιμοποιούν υπέρηχους για ηχοεντοπισμό.

Φωτογραφία jeffk42
 Είναι κοινά αποδεκτό ότι τα δελφίνια επικοινωνούν μεταξύ τους, κυρίως με μελωδικά σφυρίγματα. Η μητέρα επαναλαμβάνει στο νεογνό επί μήνες ολόκληρους μια συγκεκριμένη μελωδία, διαφορετική από κάθε άλλη, που το μικρό αποτυπώνει μέσα του και την κρατάει στην υπόλοιπη ζωή του, σαν προσωπικό δικό του χαρακτηριστικό, κάτι σαν όνομα, υπογραφή ή ταυτότητα.

Φωτογραφία oceana.org
Τα δελφίνια είναι εξαιρετικά κοινωνικά πλάσματα. Δεν αντέχουν την μοναξιά και όταν αποκλείονται από τη συντροφιά των άλλων δελφινιών, βρίσκονται σε πραγματικά απελπιστική κατάσταση. Όταν κάτι τέτοιο συμβεί, τότε προσπαθούν να προσκολληθούν σε οτιδήποτε ή οποιονδήποτε. Έχουν αναφερθεί, όμως, και αρκετές περιπτώσεις δελφινιών που αφήνουν τον εαυτό τους να πεθάνει.
Τα μέλη των ομάδων μπορεί να εναλλάσσονται μεταξύ τους, όμως τα δελφίνια μπορούν να οικοδομήσουν ισχυρούς προσωπικούς δεσμούς. Έτσι, θα μείνουν με τα άρρωστα ή τραυματισμένα μέλη της ομάδας, βοηθώντας τα ορισμένες φορές να κολυμπήσουν. 

Φωτογραφία Aenneken

Τα δελφίνια είναι πολύ συναισθηματικά ζώα, ευαίσθητα και ευάλωτα - ίσως περισσότερο από εμάς. Η αλτρουιστική συμπεριφορά τους δεν περιορίζεται μόνο στο είδος τους. Ιστορίες δελφινιών που έχουν βοηθήσει ανθρώπους στη θάλασσα, και τους έχουν σώσει από πνιγμό ή από καρχαρίες, κάνοντας κύκλους γύρω τους είναι γνωστές σε όλους, καθώς και ιστορίες δελφινιών που βοηθούν τις φάλαινες που έχουν εξωκείλει να ξαναβρούν το δρόμο προς τα ανοιχτά. 

Φωτογραφία Lomvi2
Αρκετοί επιστήμονες εξηγούν πως η προσπάθεια ενός δελφινιού να κρατήσει έναν άνθρωπο στην επιφάνεια για να μην πνιγεί οφείλεται στην τάση του να σπρώχνει προς τα πάνω κάθε αντικείμενο που επιπλέει, αφαιρώντας έτσι, την συναισθηματική ή την συγκινησιακή ορμή του δελφινιού. Γιατί όμως, ένα δελφίνι που όταν ο σύντροφος του - σε συνθήκες αιχμαλωσίας - πέθανε, εκείνο επίμονα κρατούσε το πτώμα του στην επιφάνεια για να μην βυθιστεί, και πως μπορεί να εξηγηθεί η συμπεριφορά ενός άλλου που για πάνω από μια εβδομάδα κρατούσε το πτώμα ενός υγροκαρχαρία στην επιφάνεια, και αντιστεκόταν σε κάθε προσπάθεια να του το απομακρύνουν, το άφησε τελικά όταν αυτό είχε αρχίσει να αποσυντίθεται;  

Φωτογραφία Jackiemora01
Τα δελφίνια είναι πολύ περίεργα και συχνά παρακινούνται από την περιέργεια τους για τον άνθρωπο. Συχνά, δύτες έχουν αντικρίσει δελφίνια κατάματα. Το βλέμμα τους δεν έχει την παγερή σταθερότητα που έχει το βλέμμα ενός καρχαρία, είναι ένα βλέμμα με μια απροσδόκητη λάμψη, που όλοι μαγεύονται από αυτό και από την επικοινωνία που αισθάνονται πως έχουν μαζί με τα δελφίνια, λες και αυτά είναι έτοιμα να τους αποκαλύψουν - επιτέλους - το μεγάλο μυστικό για το μυστήριο που τα καλύπτει.

Φωτογραφία Sami Keinänen
Τα ζώα αυτά δείχνουν και πολιτιστική συμπεριφορά, κάτι έως τώρα θεωρούνταν ότι είναι αποκλειστικότητα του ανθρώπου. Το 2005 στην Αυστραλία ανακαλύφθηκε ότι το είδος Ινδίας και Ειρηνικού (Tursiops aduncus) διδάσκει στα νεαρά δελφίνια τη χρήση εργαλείων, συγκεκριμένα κομματιών θαλάσσιου σπόγγου που τοποθετούν στο ρύγχος τους προκειμένου να το προστατέψουν κατά το κυνήγι. Άλλο ένα τέτοιο παράδειγμα παρατηρήθηκε στα ποταμίσια δελφίνια της Βραζιλίας, όπου μια μελέτη διαπίστωσε πως τα αρσενικά δελφίνια κουβαλούν κλαδιά και κομμάτια φυτών για να εντυπωσιάσουν τα θηλυκά.

Φωτογραφία Daniel Hayes
Στον κόλπο Shark Bay της Δυτικής Αυστραλίας, παρατηρήθηκε μια ομάδα δελφινιών, η οποία έκανε το εξής εκπληκτικό: τα δελφίνια ανέβαζαν στην επιφάνεια του νερού, όστρακα μέσα στα οποία είχαν κρυφτεί ψάρια. Υποχρέωναν με τον τρόπο αυτό τα ψάρια σε «ηρωική» έξοδο, οπότε και μετατρέπονταν σε εύκολη λεία. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε παρατηρηθεί τέτοια συμπεριφορά από δελφίνια.

Φωτογραφία  Roger Ratcliffe

Τα δελφίνια διαθέτουν επίσης και επιθετικότητα, που εκδηλώνεται κυρίως μεταξύ των αρσενικών δελφινιών, συχνά για τους ίδιους λόγους που εμφανίζεται και στους ανθρώπους, όπως διαφωνίες μεταξύ συντρόφων ή ανταγωνισμό για κάποιο θηλυκό. Έχει παρατηρηθεί πως ο χαμένος μιας διαμάχης μπορεί να φύγει σε εξορία, αφήνοντας την ομάδα στην οποία ανήκε. Τα αρσενικά δελφίνια του είδους Bottlenose (ρινοδέλφινα) είναι επίσης γνωστό πως σκοτώνουν τα μικρά τους.

Φωτογραφία anim1764
Η αιχμαλωσία αποτελεί φοβερό πλήγμα για ένα δελφίνι, σωματικά και ψυχολογικά. Έχουν αναφερθεί πάρα πολλές περιπτώσεις αιχμαλωτισμένων δελφινιών που μόλις τα έβαλαν σε δεξαμενές, σκοτώθηκαν, κολυμπώντας με όλη τους τη δύναμη και χτυπώντας στους τοίχους της δεξαμενής. Σε κάθε περίπτωση ήταν ακατόρθωτο για τους ανθρώπους να τα συγκρατήσουν και να τα ηρεμήσουν. Υπάρχουν, όμως, και δελφίνια που προσαρμόζονται πιο εύκολα. Όταν όμως δεν έχουν συντροφιά, είναι δυστυχισμένα. Πέφτουν σε λήθαργο και παραμένουν αδρανή. Αλλά μόλις βρουν σύντροφο (ένα άλλο δελφίνι ή έναν άνθρωπο), ξαναπηδούν στη ζωή.  

Φωτογραφία anim1778

Φωτογραφία Amilyn_Allen

Πηγές 1  2  3  4  5  6