Ο τσαλαπετεινός είναι ένα πουλί με χαρακτηριστική εμφάνιση, που το καθιστά ιδιαίτερη φιγούρα της ελληνικής και ευρωπαϊκής ορνιθοπανίδας. Τα ιδιαίτερα μορφολογικά του χαρακτηριστικά, δεν επιτρέπουν τη σύγχυση με κανένα άλλο πτηνό.
Το χαρακτηριστικό παρουσιαστικό των τσαλαπετεινών είχε επίδραση στα έθιμα των λαών, στο μεγαλύτερο τμήμα της γεωγραφικής κατανομής τους. Στην αρχαία Αίγυπτο θεωρούνταν ιερά πτηνά και η μορφή τους απεικονίζεται στους τοίχους τάφων και ναών. Κάτι παρόμοιο συνέβη και στην μινωική Κρήτη. Στην κωμωδία του Αριστοφάνη Όρνιθες, ο τσαλαπετεινός κατέχει περίοπτη θέση.
Ο πλέον γνωστός μύθος αναφέρεται στις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου, όπου ο βασιλιάς της Θράκης Τηρέας βιάζει την Φιλομήλα, την αδελφή της συζύγου του Πρόκνης και κόβει την γλώσσα της. Για εκδίκηση, η Πρόκνη σκοτώνει τον γιο τους, Ίτυ και τον «σερβίρει» ως φαγητό στον πατέρα του. Όταν ο Τηρέας βλέπει το κεφάλι του αγοριού, πιάνει ένα σπαθί, αλλά όπως ο ίδιος προσπαθεί να σκοτώσει τις δύο γυναίκες, αυτές μεταμορφώνονται σε πουλιά- η Πρόκνη σε χελιδόνι και η Φιλομήλα σε αηδόνι. Ο ίδιος ο Τηρέας μεταμορφώνεται σε τσαλαπετεινό (κατά μίαν άλλη μετάφραση σε καλημάνα).
Στην Αγία Γραφή, (Λευιτικό 11:1319), οι τσαλαπετεινοί κατατάσσονται μεταξύ των ζώων που είναι «ακάθαρτα» και δεν πρέπει να καταναλώνονται. Επίσης, αναφέρονται στο Δευτερονόμιο (14:18) ως μη εδώδιμοι (kosher). Αναφέρονται και στο Κοράνι, ενώ η παράδοση του Ισλάμ πιστεύει ότι ένας τσαλαπετεινός έσωσε τον Μωϋσή και τα τέκνα του Ισραήλ από τον γίγαντα Ογκ (Og), όταν πέρασαν την Ερυθρά Θάλασσα.
Είχαν θεωρηθεί ως σύμβολο της αρετής στην Περσία. Ένας τσαλαπετεινός ήταν ο ηγέτης των πτηνών στο περσικό βιβλίο ποιημάτων «Η Διάσκεψη των Πουλιών». Αντίθετα, ήταν κλέφτες στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης και προάγγελοι του πολέμου στη Σκανδιναβία. Στην εσθονική παράδοση, είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι με τον θάνατο και τον Κάτω Κόσμο, ενώ η φωνή τους πιστεύεται ότι είναι οιωνός θανάτου για πολλούς ανθρώπους ή ζώα.
Ο τσαλαπετεινός είναι το εθνικό πτηνό του Ισραήλ. Είναι το επίσημο πτηνό της επαρχίας Πουντζάμπ της Ινδίας, ενώ εμφανίζεται στον λογότυπο του Πανεπιστημίου του Γιοχάνεσμπουργκ και είναι η επίσημη αθλητική μασκότ του Πανεπιστημίου. Επίσης, αποτελεί τον πρωταγωνιστή πολλών τραγουδιών και η μορφή του απεικονίζεται σε γραμματόσημα διαφόρων κρατών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου