Το Surtsey είναι ένα ηφαιστειακό νησί, στα ανοικτά της νότιας ακτής της Ισλανδίας. Διαμορφώθηκε από μια ηφαιστειακή έκρηξη, που ξεκίνησε 130 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και έφτασε στην επιφάνεια στις 14 Νοεμβρίου 1963. Η έκρηξη κράτησε μέχρι τις 5 Ιουνίου 1967, όταν το νησί έφτασε στο μέγιστο μέγεθός του 2,7 τετρ. χλμ.
Το νέο νησί πήρε το όνομα του Surtur, ενός γίγαντα της φωτιάς, σύμφωνα με την Νορβηγική μυθολογία. Από τότε που δημιουργήθηκε, η αιολική και η διάβρωση των κυμάτων έχουν προκαλέσει την σταθερή μείωση του μεγέθους του νησιού: το 2002, η επιφάνειά του, ήταν 1,4 τετρ. χλμ. Είναι δε, πολύ πιθανό να εξαφανιστεί εντελώς στο εγγύς μέλλον.
Το Surtsey ανακηρύχθηκε καταφύγιο το 1965, ενώ γινόταν ακόμα η έκρηξη. Σήμερα, μόνο ένας μικρός αριθμός επιστημόνων επιτρέπεται να προσγειωθεί στο νησί. Ο μόνος τρόπος για να μπορέσει κάποιος άλλος να το δει είναι από ένα μικρό αεροπλάνο. Αυτό επιτρέπει στη φυσική οικολογική διαδοχή του νησιού να προχωρήσει χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις.
Ελεύθερο από κάθε ανθρώπινη παρέμβαση, το Surtsey παρέχει μοναδικές πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία εποικισμού της νέας γης από φυτά και ζώα. Η επιστημονική του αξία είναι μεγάλη. Τα βρύα και οι λειχήνες ήταν τα πρώτα φυτικά είδη που έκαναν την εμφάνισή τους στο νέο νησί. Αυτά καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος του. Μέχρι το 2008, 69 είδη φυτών παρατηρήθηκαν από τα οποία 30 εδραιώθηκαν στο φτωχό σε θρεπτικά συστατικά αμμώδες έδαφος. Συγκριτικά, στην Ισλανδία υπάρχουν 490 είδη.
Πουλιά άρχισαν να φωλιάζουν στο νησί, που βοηθούσαν στην εξάπλωση των σπόρων και έκαναν γόνιμο το έδαφος με τα περιττώματά τους. Ογδόντα εννέα είδη πουλιών έχουν καταγραφεί στη Surtsey. Λίγο μετά το σχηματισμό του, φώκιες παρατηρήθηκαν γύρω από το νησί, η παρουσία των οποίων προσέλκυσε και όρκες. Το, εκτάσεως 141 εκταρίων, νησί είναι επίσης το σπίτι για 335 είδη ασπόνδυλων.
Στο υποθαλάσσιο τμήμα του νησιού, βρέθηκαν πολλά είδη, όπως αστερίες, αχινοί, πεταλίδες. Οι βράχοι καλύπτονται με φύκια, όπως και οι υποθαλάσσιες πλαγιές του ηφαιστείου. Οι άνεμοι μετέφεραν στο νησί έντομα, που ανιχνεύθηκαν από το 1964.
Το Surtsey είναι ιδιαίτερα ελεγχόμενο και προστατευόμενο κι έτσι οι απειλές είναι πολύ περιορισμένες. Σκοπός των απαγορεύσεων είναι να εξασφαλιστεί ότι ο αποικισμός των φυτών και των ζώων, η βιοτική διαδοχή και η διαμόρφωση των γεωλογικών σχηματισμών θα είναι όσο το δυνατόν μια φυσική διαδικασία και η ελαχιστοποίηση της ανθρώπινης παρέμβασης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου