Τετάρτη 27 Μαΐου 2015

Οι στρογγυλές λίμνες Ζερέλια

Στους βόρειους πρόποδες της Όθρυος στον Αλμυρό του νομού Μαγνησίας, σε υψόμετρο 130 μέτρων, βρίσκονται δύο μικρές στρογγυλές λίμνες-οι λίμνες Ζερέλια ή Ζηρέλια. Η απόσταση μεταξύ των δύο λιμνών είναι περίπου 250 μ. Η μεγαλύτερη λίμνη έχει διάμετρο 250 μ. και βάθος περίπου 8 μ., ενώ η μικρότερη έχει διάμετρο 150 μ. και βάθος περίπου 6 μ. Ο πυθμένας τους έχει σχήμα πιάτου.
Η ιδιαιτερότητα των λιμνών αυτών οφείλεται στη μετεωριτική τους προέλευση και στο αρχαιολογικό ενδιαφέρον του χώρου.

Πρόκειται για δίδυμους κρατήρες που δημιουργήθηκαν από σύγκρουση μετεωρίτη με τη Γη. Η πρόσκρουση έλαβε χώρα κατά την εποχή του Ολόκαινου πριν από 12.500 με 8.000 χρόνια και το πιθανό μέγεθος των θραυσμάτων που προσέκρουσαν εκτιμάται ότι κυμαίνεται από 10 έως 30μ. Το φαινόμενο αυτό είναι μοναδικό στην Ελλάδα, ενώ σε ολόκληρη την Ευρώπη οι αντίστοιχες περιπτώσεις-θέσεις δεν ξεπερνούν τις 40 από 178 σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ανατολικά της μεγάλης λίμνης υπάρχει μικρός γήλοφος (μαγούλα) με προϊστορικό οικισμό ο οποίος κατοικήθηκε σε όλη τη διάρκεια της Μέσης Νεολιθικής και της Εποχής του Χαλκού (6η έως 4η χιλιετία π.Χ.).
Εκτός από τον σπάνιο γεωλογικό σχηματισμό, η περιοχή των δίδυμων λιμνών στον Αλμυρό είναι ξεχωριστή και για άλλους λόγους: εκεί βρίσκονται το μοναδικό στα Βαλκάνια πεδινό αυτοφυές δρυοδάσος «Κουρί», που έχει χαρακτηριστεί Περιοχή Βιογενετικού Αποθέματος και είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000, πέντε σημαντικοί οικότοποι, από τους οποίους οι τρεις προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση λόγω της οικολογικής σημασίας τους, καθώς και πολλά είδη χλωρίδας και πανίδας, που την καθιστούν περιβαλλοντικά σημαντική.
Οι λίμνες Ζηρέλια βρίσκονται στη μέση ενός κάμπου και περιβάλλονται από καλαμιώνες. Προσελκύουν έναν μεγάλο αριθμό ορνιθοπανίδας. Φιλοξενούν υδρόβια και παρυδάτια πουλιά, όπως φαλαρίδες, νερόκοτες, κιρκίρια, σταχτοτσικνιάδες, λευκοτσικνιάδες, πορφυροτσικνιάδες, μικροτσικνιάδες, νανοπουλάδες, κ.ά., ενώ την άνοιξη και το καλοκαίρι τις επισκέπτονται λευκοί πελαργοί. Αρπακτικά, όπως γερακίνες και κιρκινέζια, μικροπούλια των αγρών και των ανοιχτών εκτάσεων-ψαρόνια, ορτύκια, καρδερίνες και φλώροι, θηλαστικά όπως αλεπούδες, ασβοί και σκαντζόχοιροι, αλλά και διάφορα ερπετά ζούνε στις καλαμιές και γύρω από τις λίμνες.
Πηγές 1 2 3


Κυριακή 24 Μαΐου 2015

Γαλάγοι - οι μικροσκοπικοί πρωταθλητές του άλματος

Οι γαλάγοι είναι από τα πιο ασυνήθιστα και τα μικρότερα πρωτεύοντα θηλαστικά στον πλανήτη. Είναι νυκτόβια ζώα, ενδημικά στην ηπειρωτική Αφρική. Το μέγεθός τους είναι 25-40 εκατοστά, το βάρος τους κυμαίνεται από 2-4,5 κιλά κι έχουν μακριά ουρά που φτάνει τα 30 εκατοστά. Έχουν μεγάλα μάτια και καλή νυχτερινή όραση, οξεία ακοή και ισχυρά πίσω άκρα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι η δεύτερη γλώσσα που διαθέτουν, η οποία μαζί με τα μπροστινά δόντια τους, βοηθά στον καλλωπισμό τους!
Είναι ζώα παμφάγα-έντομα, μικρά θηλαστικά, φρούτα και χυμοί δέντρων αποτελούν μέρος της διατροφής τους. Ζουν σε μικρές ομάδες και ζευγαρώνουν μια φορά το χρόνο. Μετά από περίοδο κύησης 110-130 ημερών γεννιούνται 2-3 μικρά. Οι γαλάγοι είναι γνωστοί με το όνομα "bushbabies" γιατί η φωνή τους μοιάζει με κλάμα μωρού.
Οι γαλάγοι έχουν μια αξιοσημείωτη ικανότητα-μπορούν να πηδήξουν κάθετα μέχρι και 2 μέτρα ύψος. Αυτό πιστεύεται πως οφείλεται στην ελαστική ενεργειακή αποθήκευση στους τένοντες του κάτω ποδιού, που τους επιτρέπει πολύ μεγαλύτερα άλματα από οποιοδήποτε άλλο ζώο του ίδιου μεγέθους. Είναι λοιπόν μικροσκοπικοί πρωταθλητές του άλματος!
Είναι ζώα ντροπαλά και συνεσταλμένα. Δυστυχώς, αρκετοί είναι αυτοί που αιχμαλωτίζουν τα ζωάκια αυτά για να χρησιμοποιηθούν ως κατοικίδια. Σε κατάσταση αιχμαλωσίας ζουν μέχρι και 18 χρόνια ενώ σε άγρια κατάσταση λιγότερο.
Πηγές 1 2


Σάββατο 23 Μαΐου 2015

Ηλιαχτίδες

Στην τέχνη της φωτογραφίας συχνά αναφέρεται ο όρος "η χρυσή ώρα". Είναι η ώρα κοντά στο σούρουπο και την αυγή τότε που οι ηλιαχτίδες κάνουν την εμφάνισή τους και η αντίθεση ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι είναι πιο έντονη. Αυτές οι ακτίνες-ονομάζονται και ακτίνες λυκόφωτος-που ξεχύνονται μέσα από τα κενά στα σύννεφα ή ανάμεσα από βουνοκορφές, είναι στήλες ηλιόλουστου αέρα που χωρίζονται από περιοχές με πιο σκούρα σύννεφα.
Φωτογραφία soundslogical
Φαίνονται σαν να συγκλίνουν σε ένα σημείο. Στην πραγματικότητα όμως, είναι σχεδόν παράλληλοι άξονες του ηλιακού φωτός. Η φαινομενική σύγκλισή τους είναι αποτέλεσμα της οπτικής αντίληψης. Παρόμοιο παράδειγμα είναι οι παράλληλες σιδηροδρομικές γραμμές, που φαίνονται να συγκλίνουν σε ένα μακρινό σημείο.
Φωτογραφία  koolandgang
Οι ακτίνες λυκόφωτος έχουν συνήθως πορτοκαλί χρώμα, γιατί η διαδρομή τους μέσα στην ατμόσφαιρα κατά την ανατολή και τη δύση περνά μέσα από αέρα έως 40 φορές περισσότερο απ' ότι οι ακτίνες στον ήλιο του μεσημεριού. Σωματίδια στον αέρα διασκορπούν το μπλε και το πράσινο φως από τον ήλιο έξω από τη δέσμη, πολύ περισσότερο από το κίτρινο και το κόκκινο,
Φωτογραφία Daddy Batt.
Οι ακτίνες του ήλιου έχουν συσχετιστεί με το θείο σε όλη την ανθρώπινη ιστορία. Οι αρχιτέκτονες πολλών θρησκευτικών κτιρίων αξιοποίησαν τις ακτίνες του ήλιου ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό το θρησκευτικό συναίσθημα των πιστών. Τα Δάχτυλα του Θεού, οι Ακτίνες του Ιησού, Σκάλα του Ιακώβ, οι Ακτίνες του Βούδα είναι κάποιες από τις ονομασίες που έδωσαν οι άνθρωποι στις ηλιαχτίδες.
 Φωτογραφία Alex E. Proimos
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι οι θεοί χρησιμοποιούσαν τις ηλιαχτίδες για να φέρουν πόσιμο νερό στον Όλυμπο. Οι Μαορί στη Νέα Ζηλανδία αποκαλούν τις ηλιαχτίδες "Σκοινιά του Μάουι". Η ονομασία προέρχεται από έναν μύθο σύμφωνα με τον οποίο ο μυθολογικός ήρωας Μάουι, γνωστός για τα κατορθώματα και την πονηριά του, κρατούσε τον ήλιο με σκοινιά για να κάνει τη μέρα μεγαλύτερη.


Παρασκευή 22 Μαΐου 2015

Η μητέρα του δάσους

"Αυτά τα δέντρα μπαομπάπ στη Μαδαγασκάρη έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 800 ετών. Τοπικά, είναι γνωστά ως "η μητέρα του δάσους". Τα μπαομπάπ σχηματίζουν ένα μικρο-οικοσύστημα και υποστηρίζουν τη ζωή ζώων και ανθρώπων. Τα παλαιά κούφια δέντρα αποτελούν σπίτι για φίδια, νυχτερίδες, μωρά γαλάγων, μέλισσες, ακόμα και για ανθρώπους. Ακόμα πιο σημαντικό είναι το ότι τα μπαομπάπ είναι μια σημαντική πηγή νερού-μπορούν να αποθηκεύσουν έως και 4.000 λίτρα νερού στον κορμό τους. Για την Αφρική, είναι κυριολεκτικά "το δέντρο της ζωής".
Μια πολύ όμορφη και γαλήνια φωτογραφία, καθώς και ενδιαφέρουσες πληροφορίες από τον Marsel van Oosten.


Τα αμφίβια ψάρια mudskippers

Γνωρίζετε τι είναι τα mudskippers ;;
Είναι ψάρια και μάλιστα αμφίβια. Αμφίβια είναι τα ψάρια που είναι σε θέση να αφήσουν το νερό για μεγάλες χρονικές περιόδους. Περίπου 11 γένη ψαριών, με μακρινή συγγένεια, θεωρούνται αμφίβια.
Φωτογραφία Bjørn Christian Tørrissen
Τα βράγχια των mudskippers είναι προσαρμοσμένα ώστε να μπορούν να αναπνέουν όταν βρίσκονται έξω από το νερό. Το σώμα τους και η συμπεριφορά τους έχουν προσαρμοστεί σε έναν αμφίβιο τρόπο ζωής. Μπορούν και κινούνται εξίσου καλά και στην ξηρά και στο νερό. Χρησιμοποιούν τα θωρακικά πτερύγια για να περπατούν στη γη και το μυώδες σώμα τους για να εκτοξεύονται στον αέρα μέχρι και 60 εκατοστά. Ακόμα, μπορούν να σκάβουν βαθιά λαγούμια σε μαλακά ιζήματα. Με τον τρόπο αυτό διατηρούν σταθερή τη θερμοκρασία του σώματός τους, προστατεύονται από τους θηρευτές τους και επίσης εκεί γεννούν τα αυγά τους.
Πηγές 1 2

Πέμπτη 21 Μαΐου 2015

Πελαργοί, ερωδιοί, ίβεις και χουλιαρομύτες-τα πελαργόμορφα

Πελαργοί, ερωδιοί, ίβεις, χουλιαρομύτες-πτηνά με ψηλά πόδια και μακρύ λαιμό και ράμφος, που κινούνται μέσα σε ρηχά νερά. Ανήκουν στην τάξη των πελαργόμορφων, της οποίας πολλά είδη είναι παρόντα στους μύθους και τις δοξασίες των περισσότερων αρχαίων πολιτισμών.

Ζουν σε όλες της ηπείρους του κόσμου, αν και αποφεύγουν τις ερήμους αφού είναι πουλιά συνδεδεμένα με το γλυκό νερό. Τα βρίσκουμε κοντά σε ποτάμια, λίμνες, έλη, δέλτα,  σε υγρά λιβάδια και υγρές καλλιέργειες. Υπάρχουν και κάποια είδη που έχουν μετακινηθεί μακριά από το νερό, και είναι περισσότερο εδαφικά παρά υδρόβια.

Λίγες είναι οι διαφορές που έχουν μεταξύ τους τα πελαργόμορφα. Για παράδειγμα, οι ερωδιοί όταν πετούν έχουν τον μακρύ λαιμό τους μαζεμένο σε σχήμα S και τα πόδια τεντωμένα, ενώ οι πελαργοί και οι ίβεις έχουν τον λαιμό τους τεντωμένο.
 Δείτε τον αργυροτσικνιά (Ardea alba)-μεγάλος, κατάλευκος με μακρύ κίτρινο ράμφος,
 τον πελαργό (Ciconia ciconia)-λευκός με μαύρα φτερά, κόκκινα πόδια και επίσης κόκκινο ράμφος
Φωτογραφία  jvverde
 και την αφρικανική ίβιδα (Threskiornis aethiopicus), ιερό πτηνό των αρχαίων Αιγυπτίων ως σύμβολο του Θωθ, θεού της γραφής και της σοφίας,
Φωτογραφία  lightstopper
Οι πελαργοί δεν μπορούν να κρώξουν γιατί δεν έχουν φωνητικό όργανο και παράγουν κρότους με το ράμφος τους. Ο τρόπος που κυνηγούν το θήραμά τους είναι επίσης διαφορετικός. Περιφέρονται με αργές κινήσεις μέσα στο νερό, με το ράμφος τους μισάνοιχτο, για να αρπάξουν το θήραμά τους.
Οι ερωδιοί κάθονται ακίνητοι μέσα στο νερό και περιμένουν το θήραμα να πλησιάσει. Όταν βρεθεί εντός εμβέλειας, έτσι ώστε ο ερωδιός να μπορεί να υπολογίσει τη θέση του θηράματος στο νερό και να αντισταθμίσει την διάθλαση, χρησιμοποιεί το ράμφος του σαν δόρυ για να τρυπήσει το θήραμα.
Φωτογραφία Paridae
Οι ίβεις ανιχνεύουν, συνήθως καρκινοειδή, με το ειδικά σχεδιασμένο ράμφος τους τη μαλακή λάσπη, στα ρηχά νερά. Οι χουλιαρομύτες μετακινούν το μισάνοιχτο ράμφος τους σε ρηχά νερά. Μόλις κάποιο έντομο, καρκινοειδές ή μικρό ψάρι ακουμπήσει στο εσωτερικό του, αυτό κλείνει απότομα.
Τα περισσότερα είδη φωλιάζουν σε δέντρα ή σε καλαμιώνες φτιάχνοντας μεγάλες φωλιές και δημιουργούν αποικίες. Εξαίρεση αποτελούν ο ήταυρος (ένας σπάνιος ερωδιός), οι ίβεις Hadada και Abdim, καθώς και ο μαυροπελαργός (που βλέπετε στη φωτογραφία παρακάτω), τα οποία είναι μοναχικά πουλιά.
Φωτογραφία Marek Szczepanek
Στον αντίποδα συναντάμε τον λευκοπελαργό, μία από τις χαρακτηριστικότερες φιγούρες της ελληνικής ορνιθοπανίδας. Οι λευκοπελαργοί είναι αγελαία πτηνά, σχηματίζοντας σμήνη ακόμη και χιλιάδων ατόμων κατά τις μεταναστεύσεις και στις περιοχές διαχείμασης στην Αφρική.
Φωτογραφία Frank Vassen
Συνηθισμένη είναι η δημιουργία μικτών αποικιών. Έτσι, μπορείς να δεις σε μια αποικία πελαργούς, ίβεις, χουλιαρομύτες, καθώς και είδη ερωδιών και λευκοτσικνιάδων να φωλιάζουν όλα μαζί. Στη φωτογραφία βλέπετε τη χουλιαρομύτα Platalea leucorodia, ένα πολύ σπάνιο πτηνό σε όλη την Ευρώπη και στην Ελλάδα όπου ο πληθυσμός του τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί σημαντικά.
Φωτογραφία http://www.jcfajardophotography.com/
Η χρωματική ποικιλία των πελαγόμορφων είναι απίστευτη! από το κατάλευκο του αργυροτσικνιά μέχρι το φωτεινό κόκκινο  του είδους Eudocimus ruber, μιας κατακκόκινης ίβιδας
και το γυαλιστερό πράσινο της ίβιδας Mesembrinibis cayennensis
Φωτογραφία Dario Sanches 
και το κατάμαυρο του αφρικανικού είδους Egretta ardesiaca, του μαυροτσικνιά. Ο μαυροτσικνιάς έχει μια ενδιαφέρουσα μέθοδο κυνηγιού-φέρνει τις φτερούγες του μπροστά, καλύπτοντας κεφάλι και λαιμό. Από μακριά, μοιάζει με ολοστρόγγυλη μαύρη ομπρέλα πάνω από την επιφάνεια του νερού. Έτσι δημιουργεί ένα σκοτεινό σημείο που προσελκύει τα ψάρια. 
Στο ενδιάμεσο θα συναντήσουμε τον ζωγραφιστό πελαργό  (Mycteria leucocephala), ένα πτηνό που ξεχωρίζει, στους υγροτόπους της τροπικής Ασίας, για το ροζ χρώμα στα φτερά του.
Η χαλκόκοτα (Plegadis falcinellus), άλλη μια ίβιδα, έχει σκούρο καστανοκόκκινο φτέρωμα και κατά την αναπαραγωγική περίοδο αποκτά κυανοπορφυρές μεταλλικές ανταύγειες.
τον Ήταυρο (Botaurus stellaris)-έναν σχετικά σπάνιο ερωδιό, του οποίου ο χρωματισμός του έχει αποχρώσεις του μπεζ, που ποικίλουν από το κιτρινωπό μέχρι το κοκκινωπό, ενώ σε όλο του το σώμα είναι γεμάτος με κηλίδες και ραβδώσεις χρώματος σκούρου καφέ-μαύρου
τη ρόδινη χουλιαρομύτα  (Platalea ajaja), που οφείλει το ροζ χρώμα της  σε δύο καροτενοειδείς χρωστικές, την κανθαξανθίνη και την ασταξανθίνη, τις οποίες προσλαμβάνει με τη διατροφή της.
Φωτογραφία  Mwanner
τον Πορφυροτσικνιά (Ardea purpurea), έναν εντυπωσιακό ερωδιό με σκούρο γκρι χρώμα με πυρόξανθες ανταύγειες και κοκκινωπό λαιμό στο χρώμα του χαλκού
την ίβιδα Threskiornis spinicollis, με εντυπωσιακά ιριδίζοντα χρώματα.
Στα πελαργόμορφα ανήκουν όμορφα, μεγάλα πουλιά μα σημαντική οικολογική αξία και αποτελούν σύμβολα ενός υγιούς πλανήτη. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι το 20% των πουλιών αυτών βρίσκονται σε κίνδυνο και σχεδόν όλα έχουν υποστεί μεγάλη μείωση του πληθυσμού τους. Σε κάποια είδη οι πληθυσμοί τους στην άγρια φύση αριθμούν λιγότερα από 100 άτομα, ενώ κάποια άλλα δεν έχουν παρατηρηθεί για σειρά ετών. Η καταστροφή των οικοτόπων τους είναι το σημαντικότερο πρόβλημα.  
Πηγές 1 2 3 4 5 6


Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...