Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2012

Σύμη-το πολύχρωμο πετράδι των Δωδεκανήσων

Η Σύμη είναι το όγδοο σε μέγεθος ελληνικό νησί του συμπλέγματος των Δωδεκανήσων. Η ομορφιά της ξεχωριστή!! 
Νησί ορεινό, πετρώδες, άγονο και άνυδρο. Ψηλότερο βουνό είναι η Βίγλα (550 μ.) που σχεδόν χωρίζει το νησί στο βόρειο και νότιο εκ των οποίων το βόρειο είναι χαμηλότερο και περισσότερο καλλιεργήσιμο. Διαθέτει ελάχιστα πεδινά και υψίπεδα. Στα ορεινά, όμως, υπάρχει εκπληκτική βλάστηση. 
Το φυσικό της λιμάνι είναι ο Γιαλός,  πέριξ του οποίου είναι κτισμένη η πόλη αμφιθεατρικά. Το άνω τμήμα της πόλης, το λεγόμενο Χωριό, είναι κτισμένο επί της πλαγιάς του όρους Βίγλα. Η Καλή Στράτα με περισσότερα από 500 φαρδιά πέτρινα σκαλοπάτια οδηγεί από το Γιαλό στην Άνω Σύμη. 
Φωτογραφία John Pritty
Τις ακτές της Σύμης στολίζουν πλήθος από κόλπους, όρμους, ακρωτήρια και μικρούς λιμένες. Κυριότεροι όρμοι είναι ο  Νημποριός, ο Άγιος Αιμιλιανός, ο Άγιος Βασίλης και ο όρμος της Νανούς. Εκτός από το Γιαλό, που είναι ο κυρίως λιμένας με εξαίρετο αγκυροβόλιο, υπάρχει και το λιμάνι του Πεδιού και του Πανορμίτη. 
Φωτογραφία  nicolaaaa.
Ασφαλής, κυκλικός και με τις γύρω πλαγιές κατάφυτες, ο Πανορμίτης είναι μια ειδυλλιακή τοποθεσία που συνδυάζει το βουνό με τη θάλασσα. Στην παραλία του είναι κτισμένη η ιερά μονή του Αρχάγγελου Μιχαήλ, με θαυμάσιες βυζαντινές τοιχογραφίες και ξυλόγλυπτο τέμπλο, δείγμα εξαιρετικής επιδεξιότητας.
Η Σύμη περιτριγυρίζεται από νησίδες, σημαντικότερες από τις οποίες είναι η Νίμος, (αρχαία Ύμος), το Σεσκλί, (η αρχαία Τεύτλουσα), οι "Συμιοπούλες" (όπως τις λένε οι ναυτικοί), οι Αραιές των αρχαίων Ελλήνων, που είναι οι τρεις νησίδες Χοντρός (βορειότερη), Πλάτη (μεσαία), και η Οξειά (νοτιότερη), καθώς επίσης και πολλές βραχονησίδες με σημαντικότερες τις λεγόμενες "Διαβάτες" που φαίνονται να διαβαίνουν τη θάλασσα, στο δυτικότερο σημείο της Σύμης.
Κατοικείται από τα προϊστορικά ακόμα χρόνια. Είναι γνωστή από τη μυθολογία. Σε αυτό το νησί γεννήθηκαν οι Τρεις Χάριτες. Το σημερινό όνομά της το οφείλει στη Νύμφη Σύμη, που κατά το μύθο ζευγάρωσε με τον Ποσειδώνα, θεό της θάλασσας. Καρπός του έρωτά τους υπήρξε ο Χθόνιος, που έγινε βασιλιάς των πρώτων κατοίκων του νησιού. 
Φωτογραφία John Pritty
Επικρατέστερος όμως είναι ο μύθος με τον Γλαύκο. Αναφέρεται ότι ήταν ο πρώτος κάτοικος, είχε δε τρομερές ικανότητες, δεινός ψαράς και κολυμβητής, καλός ναυπηγός (αυτός κατασκεύασε το πλοίο  ΄Αργώ΄, γνωστό από την Αργοναυτική εκστρατεία). Από τη γυναίκα του Σύμη, κόρη του Ιαλυσού, που την έκλεψε, πήρε το όνομα και το νησί.
Φωτογραφία John Pritty
Τη Σύμη στην αρχαιότητα τη συναντάμε και με άλλες ονομασίες, όπως Καρική, Έλκουσα, Αίγλη και Μεταποντίς, οι οποίες όμως ήταν προγενέστερες. Πρώτοι κάτοικοι του νησιού θεωρούνται οι Κάρες και οι Λέλεγες, από τη γειτονική μικρασιατική ακτή. Ο Όμηρος στην Ιλιάδα του αναφέρει ότι ο βασιλιάς της, ο Νηρεύς, οδήγησε στην Τροία τρία πλοία.
Ατενίζοντας τη Σύμη, παρατηρεί κανείς πως αυτή εκτείνεται από τους πρόποδες του όρους Βίγλα (το ψηλότερο βουνό της Σύμης) και φτάνει ως το λιμάνι. Αρχικά και για λόγους ασφαλείας και προστασίας από τις τουρκικές και πειρατικές επιδρομές, καθώς και την αποφυγή μετάδοσης ασθενειών, χτίστηκε στο ανώτερο τμήμα της πόλης που ονομάζεται Χωριό (ή Άνω Χώρα). 
Φωτογραφία  Lioriori
Στη κορυφή του λόφου που βρίσκεται στην Άνω Χώρα, δέσποζε η αρχαία ακρόπολη, στα απομεινάρια της οποίας οι Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου, το 1407, έκτισαν το κάστρο τους που ήταν ένα αμυντικό φρούριο με καταλύματα. Οι ιππότες με αυτό το έργο θέλησαν να ενισχύσουν την άμυνα του νησιού. Η Άνω Χώρα συσπειρώθηκε σιγά σιγά γύρω από το κάστρο και μόνο όταν οι συνθήκες το επέτρεπαν, άρχισε και η επέκταση προς τα παράλια.
 
Φωτογραφία jonah5000
Η Σύμη ανακηρύχθηκε νωρίς ως διατηρητέος οικισμός. Έχει χαρακτηριστεί ως “ιστορικός τόπος χρήζων ιδιαιτέρας προστασίας ”. Τα σπίτια της, δίπατα και τρίπατα με δώμα, με αυλές, στρωμένες συχνά με βοτσαλωτά δάπεδα, σε θεματικά (καράβια, άγκυρες) και διακοσμητικά (μαίανδρος) motifs, με αετώματα ανάμεσα στις δίρριχτες κεραμιδένιες στέγες τους, μπαλκόνια με σιδεριές, εξωτερικούς τοίχους σοβατισμένους στο χρώμα της ώχρας ή σπανιότερα πέτρινους, και καφετιά παραθυρόφυλλα, χωρίς να λείπουν οι ιώδεις ή βαθυπράσινες πόρτες. Η τολμηρή πολυμορφία των σπιτιών της Σύμης και η χρωματική ελευθεριότητα (λουλακί, ώχρα, terra cotta), γαληνεύουν τους τραχείς, αυστηρούς και επιβλητικούς βράχους, αφήνοντας μετάγευση αρμονίας. 
Φωτογραφία jonah5000
Τα σπίτια του Γιαλού χτίστηκαν από Καρπάθιους τεχνίτες, έχουν κεραμοσκεπές, αετώματα και άλλα διακοσμητικά στοιχεία. Σύμφωνα μάλιστα με τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Ζωγράφο, το πάνω μέρος του Γιαλού ηλικίας 500 ετών, είναι εξαιρετικής αρχιτεκτονικής σημασίας καθώς αποτελεί ενδιαφέρον μείγμα αιγαιοπελαγίτικης και φρουριακής αρχιτεκτονικής με ενετικά στοιχεία.
Φωτογραφία  Peter Connolly
Δεξιά και αριστερά της Καλής Στράτας, που συνδέει το Χωριό με το Γιαλό, ορθώνονται επιβλητικά τα όμορφα νεοκλασικά κτίρια. Ανήκαν σε πλούσιους εμπόρους και καπεταναίους που λόγω των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων έφεραν στο νησί τον απόηχο των καλλιτεχνικών ρευμάτων της Δύσης. 
Φωτογραφία John Pritty
Τα νεοκλασικά κτίρια του 19ου αιώνα διακρίνονται, εκτός από την επιβλητικότητα του όγκου και τις μεγάλες αψιδωτές πόρτες και παράθυρα, από αετώματα και faux δωρικά ή κορινθιακά κιονόκρανα, με μονές ή διπλές κορνίζες. Η επίδραση του Ευρωπαϊκού (Ρωμαϊκού) και Αθηναϊκού Νεοκλασικισμού ήταν τόσο μεγάλη στους κοσμοπολίτες Συμιακούς, ώστε να μην υπολογίζουν το κόστος. 
Φωτογραφία  nicolaaaa.
Έφερναν μάρμαρο από την Πάρο και την Πεντέλη για σκάλες, μπαλκόνια και φουρούσια, θηραϊκή γη για τη λιθοδομή από τη Σαντορίνη, και πορσελάνη για τους σοβάδες από τη Νίσυρο. Από την Τεργέστη προμηθεύονταν ξυλεία για πορτοπαράθυρα, οροφές και τις μουσάντρες. Τα κεραμίδια έρχονταν από τη Μασσαλία. Στη Σύμη αφθονούν η πέτρα και ο ασβέστης. Δουλεύοντας την πέτρα, οι Συμιακοί δημιούργησαν κομψά αετώματα, ανώφλια, κατώφλια, κορνίζες και κομόνες στις εξώπορτες και τα παράθυρα.
Σύμη-ένα πανέμορφο, γοητευτικό νησί, που σίγουρα αξίζει κάθε επίσκεψη!!
Φωτογραφία John Pritty

Πηγές 1 2 3

3 σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...