Το μικρό νησάκι Ντία στην Κρήτη-μια προστατευόμενη περιοχή

Δία ή Ντία-ένα μικρό ακατοίκητο νησάκι στα βόρεια της Κρήτης. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 7 ναυτικά μίλια από το Ηράκλειο. Δεν έχει καθόλου υποδομές και είναι ανέγγιχτο από την ανθρώπινη παρέμβαση. Έχει μήκος 5 χλμ., πλάτος 3 χλμ. και έκταση 12 περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα. Εκτείνεται από δυτικά προς τα ανατολικά. Βόρεια από τη Ντία υπάρχουν δύο μικρά γλαρονήσια, το Παξιμάδι και το Πεταλίδι.

 

Φωτογραφία Dorieo21

Στη νότια μεριά του νησιού υπάρχουν τέσσερις απάνεμοι κόλποι: ο κόλπος του Αγ. Γεωργίου, όπου υπάρχει και το μοναδικό λιμανάκι και η πλαζ του νησιού, ο κόλπος της Κάπαρης, ο κόλπος της Παναγιάς και ο κόλπος της Αγριελιάς. Στα ανατολικά υπάρχει ο κόλπος της Αγκινάρας.

Το νησί έχει μέγιστο ύψος τα 220 μέτρα και σε γενικές γραμμές είναι βατό, με σχεδόν μοναδικό τοπίο τις πέτρες και τους θάμνους. Υπάρχουν και περιοχές με άγριους γκρεμούς που φτάνουν τα 60 μέτρα.

Φωτογραφία  Jack Smethurst

Λίγα λόγια για την ιστορία του.

Κατά την αρχαιότητα, έπαιξε σημαντικό ρόλο, ιδιαίτερα στους μινωικούς χρόνους και τους μεσαιωνικούς. Για τους πρώιμους ναυτικούς που έπλεαν στα ανοιχτά του Κρητικού Πελάγους αποτελούσε κάλλιστο φυσικό "σημάδι" για την προσέγγιση της ακτής και των φυσικών λιμανιών της Κρήτης. Παράλληλα βοηθούσε στον ελλιμενισμό των σκαφών, δημιουργώντας ένα "φράγμα" στους βόρειους ανέμους. Στους Μινωικούς χρόνους το νησί κατοικούνταν και πλησίον του όρμου του Αγ. Γεωργίου εντοπίστηκε τειχισμένος λιμενικός οικισμός.

Φωτογραφία  Jack Smethurst

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι έρευνες που πραγματοποίησε ο Γάλλος ωκεανογράφος Jacques-Yves Cousteau το 1974-1975 με ειδικό βαθυσκάφος. Το 1976, ανακάλυψε στο βυθό, τετραγωνισμένους και ορθογώνιους βράχους, που συγκροτούσαν τεχνητό λιμενοβραχίονα και οι ερευνητές τα αποκάλεσαν Κυκλώπεια τείχη.

Σύμφωνα με τον Κουστώ, ήταν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο λιμάνι της Κνωσσού. Το λιμάνι φαινόταν ότι καταβυθίστηκε από τις καταστροφές που προκάλεσε το ηφαίστειο της Θήρας, το 1450 π.Χ. Αργότερα διαπιστώθηκε ότι είναι πολύ πιο παλιό, οπότε οι ερευνητές προβληματίστηκαν. Ακόμη, λεπτομερείς αεροφωτογραφίες επεσήμαναν στην επιφάνεια του νησιού ίχνη αρκετής έκτασης οικισμών, κάτι που υποδηλώνει ότι σε παλαιότερες εποχές το νησί ήταν κατοικημένο. Ωστόσο, αρχαιολογική έρευνα που να το επιβεβαιώνει δεν έχει γίνει ακόμη.

Στο νησί υπήρχε μικρή καλλιέργεια αμπελιού μέχρι και το 1937, που γινόταν από ψαράδες.

Σύμφωνα με το μύθο,  το νησί δημιουργήθηκε από τον Δία. Ο μύθος έχει ως εξής: Κάποτε ο Δίας κοίταξε από τον Όλυμπο προς την γενέτειρά του Κρήτη και είδε τους Κρητικούς να κυνηγούν με τόξα και ακόντια τους αγαπημένους του αίγαγρους (τα κρι κρι), τα παιδιά της Αμάλθειας, που τον έθρεψε όταν κρυβόταν από τον πατέρα του τον Κρόνο. Θύμωσε τόσο πολύ, που αποφάσισε να τους σκοτώσει όλους. Έριξε λοιπόν έναν κεραυνό στο πέλαγος κι ένα τεράστιο τέρας αναδύθηκε, με σκοπό να καταστρέψει τους Κρητικούς. Οι υπόλοιποι θεοί μάταια προσπαθούσαν να του αλλάξουν γνώμη. Μόνο ο Ποσειδώνας τα κατάφερε, λέγοντάς του: "Πατέρα και βασιλιά μου, πως μπορείς να αφανίσεις τους Κουρήτες;; Έτσι θα ξεπληρώσεις το καλό που σου έκαναν;;". Οι Κουρήτες ήταν Κρητικοί που χτυπούσαν δυνατά τις ασπίδες τους, για να μην ακούει ο Κρόνος το κλάμα του Δία και τον φάει. Ο Δίας αμέσως άλλαξε γνώμη. Πέταξε δύο κομμάτια παξιμάδι στη θάλασσα κι όταν το τέρας πήγε να τα φάει, έριξε έναν κεραυνό και πέτρωσε το τέρας και τα παξιμάδια. Έτσι δημιουργήθηκε η Ντία και τα δύο μικρά νησιά, το Παξιμάδι και το Πεταλίδι. Επίσης σύμφωνα με τον μύθο, ο Θησέας αφού σκότωσε τον Μινώταυρο, διέφυγε στη Ντία μαζί με την Αριάδνη.

Στη Ντία υπάρχει ένας αριθμός προστατευόμενων πλασμάτων: το σαλιγκάρι Albinaria retusa, η σαύρα Pdacris erchardii schiebeli, τα άγρια κουνέλια Oryctolagus, ένα είδος γερακιού, τα γνωστά κρι κρι και ο αετός που ονομάζεται "μαυροπετρίτης". Υπάρχουν επίσης μια σειρά από προστατευόμενα φυτά. Επιτρέπεται η προσέγγιση στο νησί, στο πλαίσιο οργανωμένων κυνηγετικών εξορμήσεων.

Η Ντία αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Φύσης (NATURA) 2000, λόγω της πολύ σημαντικής βιοποικιλότητας που συναντάει κανείς στο νησί.

Πηγή φωτογραφίας

Πηγές   1  2