Η λίμνη Κουρνά είναι η μοναδική φυσική λίμνη γλυκού νερού της Κρήτης. Βρίσκεται στα ανατολικά του νομού Χανίων, κοντά στα όρια με τον νομό Ρεθύμνου.
Είναι τοποθετημένη στις βόρειες παρυφές των Λευκών Ορέων, σε ένα κοίλωμα που δημιουργήθηκε από καρστικό βύθισμα. Απέχει 4 χλμ. περίπου από τον παραθαλάσσιο οικισμό Γεωργιούπολη και 2,5 χλμ. από τον ομώνυμο οικισμό Κουρνάς.
Αναφέρεται στην αρχαιότητα από τον Στέφανο τον Βυζάντιο με την ονομασία Κορήσια, ενώ πιστεύεται ότι υπήρχε κοντά ιερό της Κορησίας Αθηνάς. Η αλλαγή της ονομασίας της λίμνης Κορησία τοποθετείται κατά την περίοδο της Αραβοκρατίας στην Κρήτη, αλλά η προέλευση του ονόματος άλλοτε αποδίδεται σε αραβική λέξη που σημαίνει λίμνη ή λουτήρα και άλλοτε ως παράφραση της ελληνικής λέξης κρουνός.
Το ακριβές υψόμετρο και οι διαστάσεις της λίμνης μεταβάλλονται κατά την διάρκεια του έτους, αποκαλύπτοντας την αμμώδη όχθη της τους καλοκαιρινούς μήνες. Η λίμνη έχει μέγιστο μήκος 1.087 μέτρα και μέγιστο πλάτος 880 μέτρα. Έχει μέγιστη έκταση 579 στρεμμάτων, ενώ το μέγιστο βάθος της λίμνης είναι 22,5 μέτρα. Η επιφάνειά της βρίσκεται σε υψόμετρο 20 μέτρων από το επίπεδο της θάλασσας.
Η λίμνη τροφοδοτείται από δύο υπόγειες πηγές και την επιφανειακή απορροή, ενώ η πηγή Μάτι ή Αμάτι είναι ορατή στην υποχώρηση των υδάτων, που παρατηρείται στην λίμνη τους καλοκαιρινούς μήνες. Είναι σημαντικός σταθμός για αποδημητικά πουλιά, έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 και αποτελεί προστατευόμενη Περιοχή Προστασίας Ορνιθοπανίδας.
Η παρόχθια βλάστηση είναι σε καλή κατάσταση στην ανατολική και νότια όχθη. Η βλάστηση αποτελείται από ενδημικά φυτά της Κρήτης και της ανατολικής Μεσογείου, ενώ τα κοντινά υψώματα αποτελούνται από αραιή βλάστηση από πουρνάρια και φρύγανα.
Ερπετά όπως τρανόσαυρες, αγιόφιδα και ένα σπάνιο είδος δίχρωμης χελώνας φιλοξενούνται στη λίμνη. Στα νερά της υπάρχουν χέλια, ενώ φιλοξενεί σπάνια για την νήσο ψάρια. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί η εμφάνιση ξενικού είδους ψαριού στα νερά της λίμνης, του κοινού χρυσόψαρου, που αποδίδεται σε ανθρώπινη επέμβαση, μεταβάλλοντας την οικολογική ισορροπία του οικοσυστήματος.
Στην ορνιθοπανίδα της λίμνης εντάσσονται κοινές πάπιες, βαλτόπαπιες, πορφυροτσικνιές, αργυροτσικνιές, νερόκοτες, φερεντίνια, χαλκόκοτες και κατά καιρούς ερωδιοί και κορμοράνοι, που βρίσκουν καταφύγιο εδώ. Στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης εντοπίζονται πάνω από 40 είδη πτηνών και αρκετά είδη ερπετών.
Τα σημαντικότερα προβλήματα που παρατηρούνται στην λίμνη είναι η συσσώρευση τουριστικών και οικιστικών δραστηριοτήτων, που επιδρούν στον υδροβιότοπο με απορρίμματα και λύματα. Η ποιότητα των νερών παραμένει κατάλληλη για κολύμπι.
Η κατάσταση της λίμνης χαρακτηρίζεται γενικά ως καλή αλλά απειλείται με υποβάθμιση της περιβαλλοντικής αξίας της. Η εσφαλμένη κατασκευή του φράγματος που δεν επιτρέπει την ελεγχόμενη εκροή, οι αντλήσεις του νερού της λίμνης για την άρδευση ποτιστικών εκτάσεων, για τις ανάγκες ύδρευσης των οικισμών και οι αποθέσεις, έχουν μεταβάλλει σημαντικά τα ποσοτικά και βαθυμετρικά χαρακτηριστικά της λίμνης.
Η λίμνη γνωρίζει σημαντική τουριστική ανάπτυξη ως προορισμό εκδρομής ή περιπάτου. Μπορεί να χαρακτηριστεί ως προορισμός παραθερισμού και αναψυχής, φυσιολατρικού και γεωλογικού ενδιαφέροντος. Για τις ανάγκες των λουομένων και των επισκεπτών υπάρχουν υδροποδήλατα και εγκαταστάσεις εστίασης. Το χωριό Κουρνάς έχει παραδοσιακό χαρακτήρα και αποτέλεσε έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης στην Κρητική Επανάσταση του 1866.
Για τη συγκεκριμένη λίμνη υπάρχουν δύο θρύλοι.
Ο πρώτος μιλάει για μια ξανθιά κοπέλα η οποία πριν από αρκετά χρόνια επιδίωκε να σωθεί από τις ερωτικές ορέξεις του πατέρα της ο οποίος είχε μαγευτεί από την ομορφιά της. Τότε η κοπέλα ευχήθηκε να βουλιάξει η περιοχή και να γίνει λίμνη λέγοντας τα εξής λόγια: "Βούλα και Βουλιλίμνα και εγώ στοιχειό στη λίμνα". Έτσι πραγματοποιήθηκε η ευχή της καθώς σείστηκε το έδαφος και βούλιαξε και έτσι δημιουργήθηκε η λίμνη.
Ο δεύτερος θρύλος μιλάει για τους κατοίκους της περιοχής οι οποίοι συμπεριφέρονταν σαν να μην βρίσκονταν στον δρόμο του Θεού και τότε Εκείνος θύμωσε και τους τιμώρησε ρίχνοντας βροχές οι οποίες κράτησαν αρκετές μέρες, πνίγοντας το χωριό και δημιουργώντας μια λίμνη. Ακόμη λέγεται ότι η μόνη που σώθηκε από αυτόν τον κατακλυσμό ήταν η κόρη του παπά η οποία εμφανίζεται ως οπτασία να κάθεται σε ένα βράχο στη λίμνη και να χτενίζει τα μαλλιά της.
Υπάρχει επίσης μια τοπική δοξασία ότι η λίμνη είναι "άπατη" και "αματάτη", δηλαδή δεν έχει πυθμένα, λόγω του χρωματισμού της με γαλάζιους διαδοχικούς κύκλους. Τέλος υποστηρίζεται ότι στη λίμνη υπάρχουν ηλεκτρομαγνητικά πεδία για αυτό και κάποιοι άνθρωποι αισθάνονται αναστάτωση μπαίνοντας σε αυτήν, ενώ άλλοι αισθάνονται μια πολύ καλή ενέργεια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου