Είναι το ισχυρότερο αρπακτικό πτηνό και απαντάται αποκλειστικά στη Νότιο Αμερική. Πρόκειται για την Άρπυια (Harpia harpyja). Το όνομά της έχει συνδεθεί με τον θάνατο, αφού σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, οι Άρπυιες ήταν δαιμονικές θεότητες-φτερωτά τέρατα με γαμψά νύχια και πρόσωπο γυναίκας-που οδηγούσαν τους θνητούς στον θάνατο.
Φωτογραφία Brendan A Ryan
Η άρπυια κατοικεί στα τροπικά πεδινά δάση από τον θόλο, όπου και συχνάζει περισσότερο, μέχρι χαμηλά στην αναδυόμενη βλάστηση. Συνήθως απαντά κάτω από τα 900 μέτρα, αλλά έχουν καταγραφεί και άτομα έως τα 2000 μέτρα. Συνήθως προτιμά να φωλιάζει σε σημεία πολύ πυκνής βλάστησης, αλλά κυνηγάει σε περιοχές με ανοίγματα για να διευκολύνεται η κίνησή της, ή και στο έδαφος.
Οι άρπυιες είναι κυρίαρχα ενεργά αρπακτικά πτηνά, που σημαίνει ότι οι ενήλικες είναι στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας και δεν έχουν φυσικούς θηρευτές. Το διαιτολόγιό τους είναι εξαιρετικά ποικίλο, αλλά η βασική τους λεία είναι τα δενδρόβια θηλαστικά και επικεντρώνονται κυρίως σε βραδύποδες και πιθήκους. Άλλα, μερικώς δενδρόβια θηλαστικά, που περιλαμβάνονται λιγότερο στη διατροφή των αρπυιών είναι ακανθόχοιροι, σκίουροι, οπόσουμς, μυρμηγκοφάγοι, ακόμη και σχετικά μεγαλύτερα σαρκοφάγα, όπως αγκούτια, κοάτια, πότοι, αρμαδίλλοι, αλεπούδες και τάιρες.
Συνήθως παραμονεύουν για το θήραμα από σταθερή θέση σε ένα ψηλό σημείο σε ξέφωτο, στρατηγική συνηθισμένη για τα αρπακτικά που κατοικούν στα δάση. Όταν το θήραμα εντοπιστεί, η άρπυια «καταδύεται» και το αρπάζει, ενώ περιστασιακά, μπορεί επίσης να κυνηγάει με διαρκείς πτήσεις μέσα ή και πάνω από το δασικό θόλο. Η εξαιρετική ακοή τους και η διάταξη των φτερών του προσώπου σε σχήμα δίσκου τις βοηθά να εντοπίσουν το θήραμα με τον ήχο.
Η άρπυια μπορεί να μην είναι ο μεγαλύτερος αετός στην υφήλιο, αλλά είναι αναμφίβολα ο ισχυρότερος. Διαθέτει τους μεγαλύτερους γαμψώνυχες από όλα τα αρπακτικά πτηνά, οι οποίοι είναι σε θέση να ασκήσουν ισχυρή πίεση και να επιφέρουν ακαριαίο θάνατο στα θηράματα. Οι άρπυιες μπορούν άνετα να σηκώσουν θηράματα μέχρι 7 κιλά και να τα μεταφέρουν στη φωλιά τους, ενώ έχουν καταγραφεί περιπτώσεις άρσης θηραμάτων που είχαν το ίδιο βάρος με αυτές. Οι γαμψώνυχες της άρπυιας μπορεί να έχουν το ίδιο μήκος με εκείνους μιας αρκούδας, ενώ το πάχος των ταρσών της μπορεί να είναι το ίδιο με εκείνο του πήχη ανθρώπου.
Οι άρπυιες είναι μοναχικοί αετοί και ζουν κατά ζεύγη, ενώ κάποιες φορές παρατηρείται επίσης και ένα τρίτο, νεαρό άτομο που, προφανώς είναι το μικρό τους από την τελευταία περίοδο αναπαραγωγής. Είναι μοναχικοί κυνηγοί που χρησιμοποιούν την οξεία αίσθηση της όρασης για να εντοπίσουν τη λεία τους, ενώ κυνηγούν μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Η άρπυια έχει την μακρύτερη σε διάρκεια περίοδο αναπαραγωγής, η έναρξη της οποίας συμπίπτει με την έναρξη των βροχών κατά τον Απρίλιο-Μάιο και επεκτείνεται μέχρι τον Δεκέμβριο ή τον Ιανουάριο του επομένου έτους. Πρακτικά, μπορεί να αναπαραχθεί οποιονδήποτε μήνα του έτους, ωστόσο, οι στατιστικές δείχνουν ότι ένα ζευγάρι αρπυιών συνήθως ανατρέφει μόνο έναν νεοσσό κάθε 2-3 χρόνια.
Το πανίσχυρο αρπακτικό πτηνό απειλείται και ο πληθυσμός συνεχώς μειώνεται κυρίως από την απώλεια των ενδιαιτημάτων του, που προκαλείται από την επέκταση της υλοτομίας, της κτηνοτροφίας και των γεωργικών εκτάσεων. Δευτερευόντως, απειλείται από τη λαθροθηρία, επειδή θεωρείται ως απειλή για τα οικόσιτα ζώα ή/και για τον ίδιο τον άνθρωπο, κάτι παντελώς ανυπόστατο, που όμως πιστεύεται λόγω του μεγάλου μεγέθους και του «άγριου» παρουσιαστικού της.
Η άρπυια είναι το εθνικό πουλί του Παναμά.
Φωτογραφία Arthur Chapman
Η άρπυια είναι το εθνικό πουλί του Παναμά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου