Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, η Αράχνη ήταν υφάντρα ξακουστή σε όλο τον κόσμο. Κάποτε καυχήθηκε πως ήταν ανώτερη κι από την ίδια την Αθηνά, προστάτιδα της υφαντικής τέχνης, η οποία και την προκάλεσε σε μονομαχία. Η Αθηνά στο υφαντό της απεικόνιζε τη διαμάχη της με τον Ποσειδώνα για την Αθήνα, ενώ η Αράχνη απεικόνιζε τα ερωτικά κατορθώματα των θεών του Ολύμπου. Οργισμένη η Αθηνά έσκισε το υφαντό της Αράχνης, η οποία μην αντέχοντας τη ντροπή, κρεμάστηκε. Η Αθηνά τη λυπήθηκε και χαλάρωσε τη θηλιά από τον λαιμό της, την τιμώρησε όμως και τη μεταμόρφωσε στο έντομο αράχνη.
Η αράχνη αδιάκοπα υφαίνει τον ιστό της. Είναι η κατοικία της, αλλά και η παγίδα που στήνει για να πιάσει τη λεία της. Σ' αυτόν αιχμαλωτίζονται διάφορα έντομα, που τα πλησιάζει και τα σκοτώνει με ένα δάγκωμά της. Υφαίνει τον ιστό της με ένα υγρό που παράγει το σώμα της. Στο κάτω μέρος της κοιλιάς της υπάρχουν ειδικοί πόροι, που λέγονται αραχνογόνοι αδένες απ΄όπου βγαίνει ένα ιξώδες υγρό. όταν αυτό έρθει σε επαφή με τον αέρα πήζει και δημιουργεί ένα πολύ λεπτό νήμα. Με αυτό το νήμα η αράχνη δημιουργεί τον ιστό της.
Φωτογραφία Lviatour
Η δημιουργία του ιστού είναι μια διαδικασία που απαιτεί πολύ ενέργεια, λόγω της μεγάλης ποσότητας πρωτεϊνών που απαιτείται. Είναι σύνηθες για τις αράχνες να τρώνε τον ιστό τους, για να καλύψουν μέρος της ενέργειας που χρειάζονται καθημερινά.
Οι αράχνες χρησιμοποιούν διάφορους τύπους αδένων για να δημιουργούν διαφορετικούς τύπους νημάτων. Μερικές αράχνες είναι ικανές να δημιουργούν μέχρι και οκτώ διαφορετικούς τύπους νημάτων, κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Οι ιστοί που φτιάχνουν έχουν επίσης διάφορες μορφές. Πολλά είδη αραχνών ταξινομούνται με βάση τον τύπο του ιστού που δημιουργούν. Κυκλικοί σπειροειδείς ιστοί, επίπεδοι, σωληνοειδείς ή με μορφή πλέγματος είναι κάποιες από τις διαφορετικές μορφές που έχουν οι ιστοί των αραχνών.
Ιστοί αράχνης έχουν υπάρξει εδώ και 140 εκατομμύρια χρόνια. Μικροσκοπικά κομμάτια ιστού αράχνης, που διατηρήθηκαν 140 εκατομμύρια χρόνια μέσα σε κεχριμπάρι αποκαλύπτουν ότι οι αράχνες χρησιμοποιούν τις ίδιες τεχνοτροπίες ύφανσης από την εποχή των δεινοσαύρων. Οι αράχνες έφτιαχναν κυκλικούς ιστούς από τις αρχές της Κρητιδικής περιόδου, τότε που στον πλανήτη κυριαρχούσαν τα ερπετά. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι αράχνες άρχισαν να υφαίνουν ιστούς ακόμα νωρίτερα, ωστόσο οι απτές αποδείξεις σπανίζουν. Μέχρι σήμερα το αρχαιότερο δείγμα ήταν ένα κομμάτι ιστού που βρέθηκε μέσα σε κεχριμπάρι στο Λίβανο και χρονολογείται στα 130 εκατομμύρια χρόνια.
Η μεγάλη αντοχή του ιστού μιας αράχνης οφείλεται στον ιδιαίτερο και περίτεχνο σχεδιασμό του. Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης, το γεγονός ότι ο ιστός μπορεί να αντέχει παρά την άσκηση μεγάλων δυνάμεων οφείλεται στο πανίσχυρο μετάξι της αράχνης αλλά και στον ιδιαίτερο σχεδιασμό της ύφανσής του. Επίσης, ανακάλυψαν ότι – σε αντίθεση με οποιαδήποτε άλλη ίνα - το μετάξι της αράχνης έχει την ιδιότητα να μαλακώνει ή να σκληραίνει, ανάλογα με το φορτίο που δέχεται κάθε φορά.
Φωτογραφία Wojsyl
Ακόμα, οι Αμερικανοί διαπίστωσαν ότι ο αριστουργηματικός ιστός της αράχνης είναι φτιαγμένος από δύο είδη μεταξιού: το πρώτο είναι άκαμπτο και ξηρό και χρησιμοποιείται περισσότερο σε σημεία με φορά από το κέντρο προς τα έξω. Το δεύτερο είδος νήματος μεταξιού είναι λεπτότερο και πιο κολλώδες από το πρώτο, δημιουργεί τη σπειροειδή δομή του ιστού και συνήθως επάνω σε αυτό παγιδεύονται τα άτυχα θηράματα της πανούργας αράχνης.
Φωτογραφία Fir0002
Αν τώρα αναρωτιέστε πως καταφέρνει η αράχνη και δεν παγιδεύεται η ίδια στην παγίδα που στήνει για τη λεία της, η απάντηση είναι η εξής: οι αράχνες μπορούν και υφαίνουν δύο τύπους μεταξιού-κολλώδες και μη κολλώδες. Επίσης, έχουν στα πόδια τους μικροσκοπικά τριχίδια καλυμμένα με αντικολλητική επίστρωση. Αυτό τους επιτρέπει να πατούν στον ιστό τους χωρίς να κολλάνε. Το σίγουρο είναι ότι, πρέπει να είναι προσεκτικές που πατάνε, ώστε να αποφεύγουν να πέφτουν οι ίδιες στην παγίδα που στήνουν για άλλους.
Φωτογραφία Valter Jacinto
Ακόμα, οι Αμερικανοί διαπίστωσαν ότι ο αριστουργηματικός ιστός της αράχνης είναι φτιαγμένος από δύο είδη μεταξιού: το πρώτο είναι άκαμπτο και ξηρό και χρησιμοποιείται περισσότερο σε σημεία με φορά από το κέντρο προς τα έξω. Το δεύτερο είδος νήματος μεταξιού είναι λεπτότερο και πιο κολλώδες από το πρώτο, δημιουργεί τη σπειροειδή δομή του ιστού και συνήθως επάνω σε αυτό παγιδεύονται τα άτυχα θηράματα της πανούργας αράχνης.
Αν τώρα αναρωτιέστε πως καταφέρνει η αράχνη και δεν παγιδεύεται η ίδια στην παγίδα που στήνει για τη λεία της, η απάντηση είναι η εξής: οι αράχνες μπορούν και υφαίνουν δύο τύπους μεταξιού-κολλώδες και μη κολλώδες. Επίσης, έχουν στα πόδια τους μικροσκοπικά τριχίδια καλυμμένα με αντικολλητική επίστρωση. Αυτό τους επιτρέπει να πατούν στον ιστό τους χωρίς να κολλάνε. Το σίγουρο είναι ότι, πρέπει να είναι προσεκτικές που πατάνε, ώστε να αποφεύγουν να πέφτουν οι ίδιες στην παγίδα που στήνουν για άλλους.
Φωτογραφία Pixie
Φωτογραφία Jim-AR
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου